Mustafa Kemal Atatürk

Mustafa Kemal Atatürk, 1881 yılında Selanik'te dünyaya geldi. Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanım'dır. Küçük yaşta babasını kaybeden Atatürk, eğitimine önce mahalle mektebinde, daha sonra Şemsi Efendi Okulu'nda devam etti. Askeri yeteneği ve disipliniyle öne çıkan Atatürk, Selanik Askeri Rüştiyesi'ne girdi. Burada matematik öğretmeni ona "Kemal" adını verdi. Manastır Askeri İdadisi'ndeki eğitiminin ardından İstanbul Harp Okulu'na geçti ve 1902'de teğmen olarak mezun oldu. Harp Akademisi'ni bitirerek kurmay yüzbaşı rütbesiyle orduya katıldı. İlk görev yeri Şam'daki 5. Ordu oldu. Burada Vatan ve Hürriyet Cemiyeti'ni kurdu. Daha sonra Trablusgarp Savaşı'nda (1911) İtalyanlara karşı başarılı mücadeleler verdi. Balkan Savaşları (1912-1913) sırasında Çanakkale'de görev yaptı. I. Dünya Savaşı'nda ise tarihe geçecek bir başarıya imza attı: 1915'te Çanakkale Cephesi'nde 19. Tümen Komutanı olarak "Anafartalar Kahramanı" unvanını aldı. Savaşın sonunda Osmanlı İmparatorluğu'nun yenilgisiyle Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandı. Atatürk, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkarak Milli Mücadele'yi başlattı. Amasya Genelgesi, Erzurum ve Sivas Kongreleri ile halkı örgütledi. 23 Nisan 1920'de Ankara'da Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni (TBMM) açtı. Sakarya Meydan Muharebesi (1921) ve Büyük Taarruz (1922) zaferlerinin ardından 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet ilan edildi ve Atatürk, Türkiye'nin ilk cumhurbaşkanı oldu. Cumhurbaşkanlığı döneminde devrimlerle modern Türkiye'nin temellerini attı: Saltanat ve hilafet kaldırıldı, Latin harfleri kabul edildi, kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanındı, laik eğitim sistemine geçildi. 1934'te TBMM tarafından "Atatürk" soyadı verildi. 10 Kasım 1938'de Dolmabahçe Sarayı'nda siroz nedeniyle hayata veda etti. Ebedi istirahatgahı Ankara'daki Anıtkabir'dir. Özetle: Atatürk, yalnızca bir komutan değil, aynı zamanda çağdaş Türkiye'nin mimarıdır. "Yurtta sulh, cihanda sulh" sözüyle barışçıl vizyonunu ortaya koymuş, dünya liderleri arasında saygın bir yer edinmiştir.